Import suplementów diety – jak bezpiecznie wprowadzić je na polski rynek?

Rosnący popyt na produkty prozdrowotne sprawia, że coraz więcej firm decyduje się na import suplementów diety. To jednak znacznie bardziej wymagająca procedura niż w przypadku zwykłej żywności – tu każdy szczegół ma znaczenie. Od prawidłowej klasyfikacji produktu, przez zgłoszenie do GIS, aż po odprawę sanitarną w porcie – proces wymaga znajomości przepisów i odpowiedniego przygotowania logistycznego.
>W poniższym kompendium wyjaśniamy, jak bezpiecznie i legalnie importować suplementy diety do Polski, jakie dokumenty są potrzebne oraz jakie wymagania trzeba spełnić przed wprowadzeniem produktu na rynek.

Definicja i klasyfikacja – kiedy suplement staje się lekiem

Z punktu widzenia prawa suplement diety to środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety o składniki odżywcze – witaminy, minerały, aminokwasy, ekstrakty roślinne i inne substancje o działaniu fizjologicznym. W Polsce zasady ich wprowadzania na rynek reguluje ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz przepisy unijne.

Kluczowe znaczenie ma prawidłowa klasyfikacja produktu. Jeśli skład lub deklarowane działanie sugerują właściwości lecznicze, produkt może zostać uznany za lek, co wiąże się z koniecznością uzyskania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu wydawanego przez URPL (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych) – a to zupełnie inna, znacznie bardziej skomplikowana procedura.

W praktyce to importer ponosi odpowiedzialność za właściwe zakwalifikowanie produktu. Dlatego przed sprowadzeniem suplementu warto przeanalizować jego skład, formę i sposób prezentacji – nawet niepozorne sformułowanie na etykiecie może przesądzić o tym, czy to jeszcze suplement, czy już produkt leczniczy.

Zgłoszenie produktu do GIS – obowiązkowy krok przed wprowadzeniem na rynek

Zanim suplement diety trafi na półki lub do sprzedaży online, musi zostać zgłoszony do Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS). Obowiązek ten dotyczy każdego podmiotu wprowadzającego suplement diety na rynek polski, niezależnie od tego, czy produkt pochodzi z kraju Unii Europejskiej, czy spoza niej.

Zgłoszenie (tzw. notyfikacja suplementu diety) odbywa się elektronicznie poprzez system e-GIS i obejmuje m.in.:

• pełny skład produktu,
• dane producenta i importera,
• wygląd opakowania i etykiety,
• kraj pochodzenia,
• formę preparatu (kapsułki, proszek, płyn itp.).

GIS może w ciągu 30 dni wszcząć postępowanie wyjaśniające, jeśli pojawią się wątpliwości co do bezpieczeństwa, składu lub oznakowania produktu. W tym czasie wprowadzenie suplementu do obrotu zostaje wstrzymane.

Dlatego kluczowe jest, by importer dysponował kompletną dokumentacją jakościową – taką jak certyfikaty GMP, ISO, HACCP czy raporty z badań laboratoryjnych potwierdzających bezpieczeństwo i czystość produktu. Dobrze przygotowany komplet dokumentów znacząco skraca proces wprowadzenia suplementu na rynek.

Etykieta i oznakowanie – najczęstsze błędy importerów

Etykieta suplementu diety to nie tylko element marketingu, ale przede wszystkim dokument informacyjny regulowany przepisami prawa. Wszystkie dane muszą być zgodne z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz przetłumaczone na język polski.

Na opakowaniu suplementu diety muszą się znaleźć m.in.:

• określenie „suplement diety”,
• lista składników wraz z ilością substancji aktywnych w zalecanej porcji,
• zalecana porcja dzienna i sposób stosowania,
• ostrzeżenia – np. „nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety” oraz „przechowywać w sposób niedostępny dla małych dzieci”,
• dane podmiotu odpowiedzialnego (producenta lub importera),
• data minimalnej trwałości i warunki przechowywania.

Najczęstsze błędy importerów to:

• używanie sformułowań sugerujących działanie lecznicze („leczy”, „zwalcza”, „chroni przed chorobą”),
• brak tłumaczenia informacji na język polski,
• niepełne dane o składnikach lub pominięcie ostrzeżeń,
• kopiowanie opisów z zagranicznych opakowań bez weryfikacji zgodności z prawem UE.

Poprawne oznakowanie to nie tylko obowiązek – to także element budujący zaufanie konsumentów i organów kontrolnych, które coraz częściej sprawdzają etykiety suplementów dostępnych w sprzedaży.

Dokumenty wymagane przy imporcie suplementów diety

Import suplementów diety wymaga znacznie więcej dokumentów niż zwykły import żywności. Oprócz podstawowych dokumentów handlowych i celnych, konieczne są także załączniki potwierdzające bezpieczeństwo, pochodzenie i jakość produktu.

Podstawowe dokumenty handlowe i logistyczne

• Faktura handlowa (Commercial Invoice) – dane eksportera i importera, opis towaru, wartość, waluta, kraj pochodzenia.
• Packing list – szczegółowy wykaz zawartości przesyłki.
• Konosament (Bill of Lading) lub Air Waybill – morski lub lotniczy dokument przewozowy.
• Świadectwo pochodzenia (Form A, REX, EUR.1) – jeśli importer korzysta z preferencji taryfowych.
• Zgłoszenie celne (SAD/AIS) – składane przez agencję celną.

Dokumenty jakościowe i sanitarne

• Certyfikat analizy (Certificate of Analysis, CoA) – raport z badań laboratoryjnych każdej partii.
• Certyfikaty GMP / ISO / HACCP – potwierdzające zgodność z międzynarodowymi standardami produkcji.
• Świadectwo sanitarne – dla produktów spożywczych i suplementów.
• Świadectwo fitosanitarne – jeśli produkt zawiera składniki roślinne.
• Świadectwo weterynaryjne – w przypadku składników pochodzenia zwierzęcego (np. kolagen, żelatyna, olej rybi).

Dokumenty administracyjne i dodatkowe

• Zgłoszenie do GIS – potwierdzenie notyfikacji suplementu diety.
• Tłumaczenie etykiety na język polski – zgodne z rozporządzeniem 1169/2011.
• Deklaracja zgodności – oświadczenie importera o spełnieniu wymagań prawnych (zalecane).
• Certyfikat wolnej sprzedaży (Free Sale Certificate) – potwierdzający, że produkt jest dopuszczony do obrotu w kraju pochodzenia.
• Certyfikaty BIO / Organic / USDA Organic – w przypadku suplementów ekologicznych.
• MSDS (Material Safety Data Sheet) – jeśli produkt zawiera substancje wymagające specjalnych środków ostrożności.

Kompletny zestaw tych dokumentów pozwala uniknąć opóźnień w odprawie, dodatkowych kontroli i ryzyka wstrzymania towaru na granicy.

Kontrola graniczna – co sprawdzają służby sanitarne

Każda partia suplementów diety sprowadzana spoza UE musi przejść kontrolę graniczną, której celem jest weryfikacja bezpieczeństwa i zgodności produktu z przepisami.

W zależności od składu produktu kontrolę może prowadzić:

• Inspekcja Sanitarna – większość suplementów diety,
• Inspekcja Weterynaryjna – produkty zawierające składniki pochodzenia zwierzęcego,
• Inspekcja Fitosanitarna – produkty oparte na surowcach roślinnych.

Podczas kontroli urzędnicy mogą zażądać dokumentów potwierdzających jakość i pochodzenie towaru, a w razie wątpliwości – zlecić badania laboratoryjne próbki.
Kontrole odbywają się w granicznych punktach kontroli sanitarnej, najczęściej w portach Gdańsk, Gdynia, Hamburg, Rotterdam.

Po uzyskaniu pozytywnego wyniku kontroli towar otrzymuje pozwolenie na dopuszczenie do obrotu na terenie UE.
W praktyce to właśnie spedytor i agencja celna dbają o to, by wszystkie formalności zostały załatwione sprawnie i bez opóźnień.

Cła, klasyfikacja taryfowa i pochodzenie towaru

Wysokość należności celnych przy imporcie suplementów diety zależy przede wszystkim od klasyfikacji taryfowej (HS/TARIC) oraz kraju pochodzenia produktu. Większość suplementów mieści się w dziale 2106 – „inne przetwory spożywcze, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone”, choć w praktyce ostateczny kod ustala się na podstawie składu chemicznego i formy produktu.

Właściwa klasyfikacja ma kluczowe znaczenie – błędny kod HS może skutkować niedopłatą lub nadpłatą cła, a nawet wstrzymaniem odprawy celnej. Dlatego warto skorzystać z pomocy agencji celnej, która dopasuje kod do konkretnego produktu i jego dokumentacji (składu, etykiety, opisu).

Wysokość cła na suplementy diety jest zróżnicowana – zwykle w przedziale 0–12%, zależnie od składu i kraju pochodzenia.
>Jeśli produkt pochodzi z kraju objętego preferencjami handlowymi z Unią Europejską, importer może skorzystać z obniżonych lub zerowych stawek celnych, pod warunkiem przedstawienia świadectwa pochodzenia (np. Form A, REX lub EUR.1).

Dodatkowo każdy import suplementów diety podlega naliczeniu podatku VAT (23%), który rozlicza się przy odprawie.
>Aby uniknąć nieporozumień, warto zachować pełną spójność między dokumentami handlowymi, świadectwami i opisem towaru w zgłoszeniu celnym – to znacznie ułatwia odprawę i przyspiesza zwolnienie towaru.

Transport i logistyka – bezpieczeństwo w drodze

W przypadku suplementów diety logistyka ma kluczowe znaczenie. Produkty te często wymagają stabilnych warunków transportu, ochrony przed wilgocią, światłem i wysoką temperaturą.
>Najczęściej wykorzystywaną formą przewozu jest transport morski, zarówno w formule FCL (pełnokontenerowy), jak i LCL (drobnicowy) – w zależności od wielkości i wartości ładunku.

Przy większych partiach towaru opłacalny jest transport pełnokontenerowy (FCL), natomiast przy mniejszych dostawach – LCL.
Więcej o różnicach między tymi opcjami przeczytasz w artykule: FCL vs. LCL – jaką opcję transportu morskiego wybrać?.

Niektóre suplementy, zwłaszcza zawierające probiotyki, kwasy omega-3 czy inne wrażliwe składniki, wymagają transportu chłodniczego lub w kontrolowanej temperaturze.
>W takich przypadkach warto wcześniej ustalić z przewoźnikiem parametry dotyczące warunków przewozu oraz dobrać odpowiednie opakowanie (np. z wkładami chłodzącymi, zabezpieczeniem przed wilgocią).

W przypadku produktów o krótkim terminie przydatności lub wysokiej wartości doskonale sprawdza się transport lotniczy – znacznie szybszy od morskiego, choć droższy. To dobre rozwiązanie m.in. przy premierach nowych produktów, pilnych dostawach lub uzupełnianiu stanów magazynowych.

Najczęstsze kierunki importu to Chiny, Indie, USA, Wietnam i Indonezja – kraje będące dużymi producentami ekstraktów roślinnych, witamin i surowców farmaceutycznych.
>Bez względu na kierunek, kluczowe jest, aby transport był organizowany przez doświadczonego spedytora, który zadba nie tylko o przewóz, ale też o kompletną obsługę celną i sanitarną w porcie.

Odpowiedzialność importera i ryzyka

W procesie importu suplementów diety kluczową rolę odgrywa importer, który jest formalnie uznawany za podmiot wprowadzający produkt do obrotu na terenie Polski. To właśnie na nim spoczywa pełna odpowiedzialność za bezpieczeństwo, zgodność składu, oznakowanie oraz spełnienie wymogów prawnych.

Jeśli produkt okaże się niezgodny z przepisami – np. zawiera niedozwolone składniki, jest błędnie oznakowany lub nie został zgłoszony do GIS – importer może zostać objęty postępowaniem administracyjnym, a towar wstrzymany lub wycofany z rynku.
Kary finansowe mogą sięgać dziesiątek tysięcy złotych, a w skrajnych przypadkach – skutkować utratą reputacji i blokadą działalności w branży spożywczej.

Dlatego tak ważne jest, by importer współpracował z rzetelnymi dostawcami i doświadczoną firmą spedycyjną, która zadba o poprawność dokumentacji, odprawę celną oraz kontrolę sanitarną.
Dobre przygotowanie i znajomość procedur minimalizują ryzyko błędów, a jednocześnie pozwalają skrócić czas wprowadzenia suplementu na rynek.

Trendy i perspektywy rynku suplementów

Rynek suplementów diety w Polsce rośnie w imponującym tempie – jego wartość szacuje się już na ponad 7 miliardów złotych rocznie, a prognozy wskazują dalszy wzrost. Coraz więcej konsumentów sięga po preparaty witaminowe, roślinne czy wspierające odporność, co napędza import surowców i gotowych produktów z Azji, USA i Europy Zachodniej.

Rosnącą popularnością cieszą się zwłaszcza:

• naturalne ekstrakty roślinne i adaptogeny (ashwagandha, żeń-szeń, maca),
• produkty wegańskie i bezglutenowe,
• nutraceutyki – preparaty łączące cechy żywności i leku,
• suplementy premium w formie liposomalnej lub proszków do rozpuszczania.

Dla importerów to szansa, ale i wyzwanie – klienci coraz częściej oczekują certyfikatów jakości, takich jak GMP, ISO 22000, HACCP czy oznaczeń BIO/Organic.
>Jednocześnie urzędy sanitarne prowadzą coraz dokładniejsze kontrole, dlatego na rynku utrzymają się przede wszystkim firmy dbające o transparentność łańcucha dostaw i zgodność z regulacjami UE.

W najbliższych latach można spodziewać się dalszej profesjonalizacji branży, rosnącego znaczenia suplementów funkcjonalnych oraz rozwoju importu z krajów Azji Południowo-Wschodniej, które stają się liderami w produkcji składników roślinnych i nutraceutyków.

Wsparcie profesjonalnej spedycji

Import suplementów diety to proces, który wymaga precyzji, doświadczenia i doskonałej znajomości przepisów. Od prawidłowego zaklasyfikowania produktu i zgłoszenia do GIS, przez komplet dokumentów i kontrole graniczne, aż po wybór odpowiedniej formy transportu – każdy etap ma wpływ na czas i bezpieczeństwo wprowadzenia towaru na rynek.

Współpraca z profesjonalnym partnerem spedycyjnym pozwala uniknąć błędów formalnych, skrócić odprawę celną i zadbać o właściwe warunki przewozu – zwłaszcza w przypadku produktów wrażliwych na temperaturę i wilgoć.

Jeśli planujesz rozpocząć import suplementów diety z Azji, USA lub innych kierunków, skontaktuj się z nami:

📧 sales@seacargoo.com

💻 www.seacargoo.com

📞 +48 58 304 43 39

Pomożemy Ci bezpiecznie i zgodnie z przepisami wprowadzić Twój produkt na polski rynek.

Import suplementów to podróż, w której formalności są mapą, a spedycja kompasem – razem prowadzą prosto do zdrowego i bezpiecznego biznesu. ⚓

Źródła:

Artykuł opracowano w oparciu o dane i publikacje:

1. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225 z późn. zm.)
2. Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.
3. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) – wytyczne dotyczące notyfikacji suplementów diety i systemu e-GIS
4. TARIC – Zintegrowana Taryfa Celna Unii Europejskiej – klasyfikacja i stawki celne dla produktów z działu 2106
5. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) – opinie naukowe dotyczące składników suplementów diety
6. Ministerstwo Finansów – Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) – informacje o odprawach celnych produktów spożywczych